Bitcoin'de yeni boğaların geleceğine inanmamı sağlayan 2 neden

Son dönemlerde yorumlarda şunu çok fazla görmeye başladım: 'Bir daha bitcoin boğası olmayabilir' ABD'de yaşadığım için katılmıyorum, Türkiye'de yaşıyor olsam ben de benzer düşünebilirdim.

Önce uyarı!

Size defalarca söyledim: Ben de dahil kimsenin bildiği kesin bir şey yok!!!

Piyasada kesinlik diye bir şey yoktur. Kesinliğin olduğu yerde zaten piyasa olmaz. Yani bir varlığın fiyatlanması imkansız olur. Bizler sadece risk analizi yaparak yatırım araçlarının geleceğe yönelik hareketlerine bahis oynarız. Yatırımın temeli budur.

1️⃣ Yolun çok başındayız

Size bir sorum var: 'çevrenizde 50 yaşın altındaki 10 kişiden kaçı kriptoya bulaşmadı?'

Bu soruyu Türkiye'de kime sorsam cevabı ya 0 ya da 1. Genci yaşlısı bir şekilde son 2 senede kripto yatırımı yapmış. Şimdi de çevrenizdeki herkes kriptodan elini eteğini çektiği ve bir daha girmemek için yeminler ettiği için 'kripto bitti' düşüncesinin yaygınlaşması normal.

Ben de Türkiye'de yaşıyor olsam benzer düşünebilirdim.

Peki ABD'de durum nasıl?

Bildiğiniz gibi ben ABD'de üniversitede ders veriyorum. Her dönem 10-15 öğrencim oluyor. Size sorduğum soruya benzer bir soruyu tersten her dönem başında soruyorum: 'kaç kişi 1 defa bile olsa kripto işlemi gerçekleştirdi'. Cevap ya 1 ya da 2 oluyor. Yani üniversite öğrencilerinin hemen hemen hiçbirisi henüz kripto ile tanışmamış.

Peki benim yaş grubum? (38 yaşındayım)

Arada iş toplantıları, barbekü partisi, doğum günü vs. sosyal ortamlara dahil oluyorum. 20-30 kişilik gruplarda bitcoin ya da kriptonun ne olduğunu bilen tek kişi benim. Bazıları duymuş ama kimsenin ilgisi alakası yok. Geçtim düzenli yatırım yapmayı. Ayrıca sonra bir senedir herkesin bildiği tek bir şey var:

FTX!

Yani 330 milyon nüfusu olan ABD'de Bitcoin benimsenmesi henüz ilk aşamalarında. Diğer gelişmiş ülkelerde de durum farklı değil. Türkiye gibi enflasyonun çok fazla olduğu ülkelerde benimsenme çok yüksek. Ama kapitalin akümüle olduğu gelişmiş ülkelerde yolun daha çok ama çok başındayız.

5-10 sene sonra durumun nereye gideceğini siz hayal edin.

2️⃣ Ucuz para geri gelmek zorunda

Bitcoin'in çıkış amacı zaten paranın para olmaktan çıkması.

Para nedir? En basit tanımı ile üretilen bir değerin/emeğin geleceğe taşınmasıdır. Yani siz bir emek verdiniz ve karşılığında bir değer ürettiniz. Siz bu değeri bugün kullanmak istemiyorsunuz (değiş tokuş ile). İlerde lazım olursa diye bu değeri saklamanız gerekiyor. Para size bu değeri saklama imkanı sunar. Bugün ürettiğiniz değeri bir hafta sonra üretilen başka bir değer ile değiş-tokuş yaparsınız.

Bu yüzden paranın değerini kaybetmesi (enflasyon) aslında sizin ürettiğiniz emeğin değerini kaybetmesidir.

ABD ve diğer merkez bankaları havadan para bastığında arz arttığı için paranın değeri düşer. Yani siz emeğinizi geleceğe taşırken o emek değer kaybeder. Bunu son 2 yılda Türkiye'de yaşayanlardan daha iyi bilen yoktur sanırım. Maaşınızı aldığınızda hemen mutfak alışverişi yapmanın sebebi budur.

Yukarıdaki durum her ne kadar açık ve net olsa da, ucuz para geri gelmek zorunda.

ABD'nin borcunu çevirebilmesi için faizlerin inmesi şart.

ABD devletinin borcu 33 trilyon doları geçti. Bugünkü yüksek faizler ile yıllık net faiz masrafı 600 milyar doların üstünde. Evet, 600 milyar dolar! Zaten bu yüzden 1971'de havadan para basma dönemine girdiğimizden beri faizler hep düşüyor.

Borcu döndürebilmek için düşmek zorunda.

İçindeki bulunduğumuz durum normal değil (COVID nedeniyle).

Çünkü para basmak tek başına tüketici enflasyonu getirmez. Öyle olsa 2008'den sonra enflasyon olurdu. Para basmak, yani Fed'in paranın maliyetini düşürmesi, bilançosunu artırması ve böylece hazinenin daha ucuza borçlanması tüketici enflasyonunu getirmez. Bu sadece varlık enflasyonu getirir.

Yani emlak, emtia ve hisse gibi arzı kısıtlı varlıkların değeri artar.

Ancak COVID sonrası hem yukarıdaki yöntemler, hem de vatandaşlara direkt yardım (+tedarik zinciri sorunları) yapıldığı için enflasyon oldu. Sadece para basarak enflasyon gelecek olsa 50 senedir defalarca gelirdi.

Gelen sadece varlık enflasyonu (bakınız 2008 sonrası 12 yıllık S&P500 boğası)

✅ Sonuç

Ben çevreme baktığımda Bitcoin'in henüz yolun başında olduğunu düşünüyorum.

Ancak en başta söylediğim gibi, bu sadece benim kişisel görüşüm. Kesinlik yok, olamaz da zaten. Neo-liberal finans sisteminin nasıl işlediğini biraz öğrenen birisi ucuz paranın geri gelmek zorun olduğuna en az benim kadar inanır. ABD'de yaşayan birçok kişi de Bitcoin'in henüz yolun çok çok başında olduğunu zaten biliyor.

Türkiye'deki durum bence bu açıdan aldatıcı.

Bu uzun yazıyı okuduğunuz için teşekkürler 😊🙏